2. Η ρύπανση από πετρέλαιο
Αντιμετώπιση διαρροών πετρελαίου
Ενώ τα πτητικά συστατικά εξατμίζονται γρήγορα, τα υπόλοιπα συστατικά του πετρελαίου αρχίζουν να εξαπλώνονται και να αλλοιώνονται αμέσως μετά τη διαρροή.
Ο κύριος στόχος της αντιμετώπισης μιας πετρελαιοκηλίδας είναι η μείωση των επιπτώσεών της στη φύση, την ανθρώπινη υγεία και τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Τα κατάλληλα μέτρα αντιμετώπισης εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη λεπτομερή και συνεχή αξιολόγηση των συνθηκών της πετρελαιοκηλίδας, δηλαδή της έκτασης της πετρελαιοκηλίδας, της κίνησης και της προβλεπόμενης πορείας της. Οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων σε μια τέτοια περίπτωση υποστηρίζονται από μια ομάδα επιστημονικών, τεχνικών και οικονομικών συμβούλων. Καλά εκπαιδευμένες, εξοπλισμένες και υποστηριζόμενες ομάδες κινητοποιούνται για να δράσουν επί τόπου.
Η πρώτη αντίδραση που πρέπει να ληφθεί είναι να προσπαθήσουμε να συγκρατήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο πετρέλαιο στις δεξαμενές του πλοίου που βρίσκεται σε κίνδυνο, προτού αυτό διαρρεύσει στη θάλασσα. Για το σκοπό αυτό, το πλοίο σταθεροποιείται και το εναπομένον πετρέλαιο αντλείται σε άλλο δεξαμενόπλοιο.
Μόλις διαρρεύσει στη θάλασσα, η πετρελαιοκηλίδα πρέπει να παρακολουθείται συνεχώς (βλ. επόμενη σελίδα). Υπό κανονικές συνθήκες (δηλ. αν το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες), αυτό γίνεται με ελικόπτερα.
Καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για τη συλλογή του πετρελαίου όσο το δυνατόν πιο κοντά στην πηγή της διαρροής. Μόλις η διαρροή αρχίσει να εξαπλώνεται και τα βαριά μέρη βυθιστούν, το πετρέλαιο είναι πολύ δύσκολο να αφαιρεθεί.
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος απομάκρυνσης μιας πετρελαιοκηλίδας από την επιφάνεια της θάλασσας είναι η φυσική απομάκρυνσή της. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την περίφραξη της περιοχής της διαρροής με φράγμα. Έτσι, το πετρέλαιο θα παραμείνει εντός της περιφραγμένης περιοχής και θα μπορεί να απομακρυνθεί από την επιφάνεια.
Εάν μπορούν να αποκλειστούν ή τουλάχιστον να μειωθούν στο ελάχιστο οι πρόσθετοι κίνδυνοι για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, η καύση του ρύπου μπορεί να αποτελεί μια άλλη επιλογή.
Τα απορροφητικά ή τα συσσωματωτικά μέσα μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της εξάπλωσης και της αραίωσης του πετρελαϊκού φιλμ πριν από τη φυσική απομάκρυνσή του από την επιφάνεια του νερού.
Μια άλλη επιλογή είναι η χρήση χημικών διασκορπιστικών. Όταν οι συνθήκες για τη χρήση διασκορπιστικών είναι κατάλληλες, η εφαρμογή τους έχει αποδειχθεί αποτελεσματική και, συνολικά, οικολογικά αποδεκτή (λαμβάνοντας υπόψη ότι η εναλλακτική λύση μπορεί να είναι μια παραλία καλυμμένη με πετρέλαιο). Τα διασκορπιστικά μπορούν να εφαρμοστούν με ψεκασμό από σκάφη ή/και αεροσκάφη.
Όσο περισσότερο εξαπλώνεται η διαρροή (λόγω της επίδρασης του ανέμου και των ρευμάτων), τόσο λεπτότερη γίνεται η μεμβράνη. Όταν το πάχος της μεμβράνης μειωθεί σε λιγότερο από 1 mm περίπου, η φυσική απομάκρυνση του πετρελαίου γίνεται σχεδόν αδύνατη (βλ. παρακάτω εικόνα). Όταν το πάχος της μεμβράνης είναι μικρότερο από 0,1 mm περίπου, το πετρέλαιο συνήθως παραμένει χωρίς επεξεργασία.
Πηγή δεδομένων: CONCAWE 1981
